Baby Bag

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

შაქრიანი დიაბეტის მართვა ბავშვებში - თემაზე ბავშვთა ენდოკრინოლოგი ნინო ხელაძე საუბრობს

საახალწლო რეკომენდაციებზე შაქრიანი დიაბეტის დროს „პირადი ექიმი მარი მალაზონიას“ პირდაპირ ეთერში ბავშვთა ენდოკრინოლოგმა ნინო ხელაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, თუ ბავშვს შევუქმნით ძალიან სტრესულ გარემოს და ბევრ რამეს ავუკრძალავთ, შანსი იმისა, რომ ის არ დაემორჩილება წესებს, გაიზრდება. აუცილებელია ვიპოვოთ კომპრომისი და პირველ რიგში, დავიწყოთ შერჩევა პროდუქტებისა, რომელიც ჯანსაღად ჩაანაცვლებს რაფინირებულ ტკბილეულს. მაგალითად, ჩირი, ტყლაპი, ჩურჩხელა, თხილეული უკეთესი ალტერნატივაა, ვიდრე კრემიანი ნამცხვარი. 

,,ამ დროს, რა თქმა უნდა, ყველა ბავშვმა, მოზარდმა და მშობელმა უნდა იცოდეს, როგორ გაიკეთოს ინსულინი იმ მიღებული საკვების შესაბამისად (შაქრიანი დიაბეტის დროს). თუ მივიღებთ ტბილეულს, თუნდაც გოზინაყის ( მიუხედავად იმისა, რომ ფრუქტოზას შეიცავს, შემდეგ გლუკოზად გარდაიქმნება) სახით, მშობელმა სწორად უნდა დაითვალოს და სწორად გაუკეთოს ბავშვს ინსულინი, იმ საკვებზე გათვლით, რასაც იღებს. 

კიდევ ერთი კარგი ღონისძიება იქნება, რომ ბავშვმა მეტი ივარჯიშოს, ფეხით ისეირნოს, იცეკვოს და რაც მიირთვა ფიზიკური დატვირთვის სახით გამოიყენოს. დღესდღეობით, მეტნაკლებად ხელმისაწვდომია სხვადასხვა ხელოვნური დამატკბობლები, რომლითაც შესაძლებელია ტკბილეულის მომზადება. აქაც გასათვალისწინებელია, რომ მშობელმა იცოდეს რომელი დამატკბობელია უსაფრთხო ბავშვისთვის და არ გადააჭარბოს გამოყენების ლიმიტს“- აღნიშნა ნინო ხელაძემ. 

ენდოკრინოლოგმა ჰიპოგლიკემიის შესახებაც ისაუბრა. მისი თქმით, ჰიპოგლიკემია არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც სისხლში გლუკოზის დონე ნორმაზე დაბალია. ,,შაქრიანი დიაბეტის დროს ჰიპოგლიკემიის მიზეზი შეიძლება გახდეს: მედიკამენტის დოზის გადაჭარბება, კვების რეჟიმის დარღვევა, საკვების არაადეკვატური ულუფა, გადაჭარბებული ფიზიკური აქტივობა,'' - დასძინა ნინო ხელაძემ. 

ჰიპოგლიკემიის შესაძლო ნიშნებია: ოფლიანობა, გულის ფრიალი, კანკალი, წამოცხელება, სიწითლე ან გაფითრება, მხედველობის გაორება, ტუჩების დაბუჟება. მსუბუქი ჰიპოგლიკემიის დროს, უმჯობესია გამოიყენოთ პურის პატარა ნაჭერი, ნაკლებად ტკბილი ხილი (ვაშლი), ცილოვანი საკვები (რძე ან რძის ნაწარმი). 

დაიმახსოვრეთ! - შაქრის ფხვნილი, თაფლი და საკონდიტრო ნაწარმი გამოიყენეთ მხოლოდ მძიმე შემთხვევაში და მაქსიმალური სიფრთხილით, სისხლში გლუკოზის დონის მკვეთრი მატების თავიდან ასაცილებლად - აღნიშნული რეკომენდაცია გაიცა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''. 

„ახალი წლის პერიოდში, როდესაც ყველა ოჯახში სტუმრიანობაა და მშობლებმა შესაძლოა დიდი დრო ვერ დაუთმონ ბავშვებს. თუმცა, ფიზიკური აქტივობა ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილია შაქრიანი დიაბეტის მქონე ბავშვების ცხოვრებაში, ამიტომ ყველა ოჯახმა უნდა გაითვალისწინოს და ყურადღება მიაქციონ ამ საკითხს. თუ დაგეგმილია ფიზიკური აქტივობა, უნდა გაკეთდეს ნაკლები ინსულინი. ჰიპოგლიკემია შესაძლოა, განვითარდეს უშუალოდ ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშიდან 2 საათის მანძილზეც კი (გააჩნია ვარჯიშის ტიპს). თუ მას არ გაუკეთებია ნაკლები ინსულინი, მაშინ მეტი საკვები უნდა მიიღოს (კომბინირებული ნახშირწყლის სახით), რათა ვარჯიში დაიფაროს ნახშირწყლოვანი დატვირთვით (მაგალითად, მჭადი და ყველი ან ნადუღი). განსაკუთრებით საყურადღებოა, თუ აქტივობა მოხდა ღამე, ძილის წინ. არსებობს თანამედროვე მეთოდები, რომელიც ჰიპოგლიკემიას ხსნის, მაგალითად, ინსულინის ტუმბო, გლუკოზის მონიტორინგის სისტემა - ეს საშუალებები ძალიან დაგეხმარებათ“ - აღნიშნა ნინო ხელაძემ.

წყარო: ​,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

შეიძლება დაინტერესდეთ

რატომ არის აუცილებელი თეატრში სიარული ბავშვებისთვის?

რატომ არის აუცილებელი თეატრში სიარული ბავშვებისთვის?

რატომ არის აუცილებელი თეატრში სიარული ბავშვებისთვის? – ამ თემაზე გვესაუბრება სოციალური პედაგოგი და მოზარდთა განვითარების სპეციალისტი დიანა მაკალათია.

თეატრი მხოლოდ გართობის საშუალება არ არის, ის სულის საზრდოა, რომელიც მოზარდების სრულყოფილი და ჰარმონიული განვითარებისთვის აუცილებელია. ადამიანის პიროვნებად ჩამოყალიბება მცირე ასაკიდან იწყება. არსებობს რამდენიმე მიზეზი თუ რატომ უნდა ატაროთ მოზარდები თეატრში:

თეატრში სიარული, სპექტაკლებზე დასწრება პირველ რიგში უვითარებს ბავშვებს გარკვეულ მანერებს, აჩვევს საზოგადოების სხვადასხვა წესს, მაგალითად იმას, რომ სპექტაკლის მსვლელობის განმავლობაში არ შეიძლება ტელეფონის გამოყენება, საუბარი, სიარული, არაეთიკურად მოქცევა. ამ დროს ხდება დაკვირვება და ქცევათა დასწავლა გარემოებების მიხედვით. ამასთანავე მათ უმუშავდებათ ნებისყოფის, შინაარსზე ფოკუსირებისა და კონცენტრაციის უნარიც, თუმცა აუცილებელია სპექტაკლი ასაკობრივად ზუსტად იყოს მორგებული ბავშვზე.

თეატრი გვეხმარება დივერგენციული აზროვნების განვითარებაში. ეს გულისხმობს პრობლემის სხვადასხვაგვარი უჩვეულო გადაწყვეტის უნარს. დივერგენციული აზროვნება კონცენტრირდება ალტერანტიული პასუხების დიდი რაოდენობის წარმოქმნაზე, მათ შორის ორიგინალური, მოულოდნელი ან უჩვეულო იდეების ჩათვლით. ამრიგად, დივერგენიცული აზროვნება ასოცირდება შემოქმედებითობასთან. ამ ტიპის აზროვნებას კრეატიულსაც უწოდებენ, რადგან გამოირჩევა იდეების სიმდიდრითა და აზრის ორიგინალურობით.

ასე რომ, თეატრი წარმოსახვის განვითარებას ხელს უწყობს, ბავშვმა შესაძლოა სპექტაკლის შემდეგ გამოთქვას ინიციატივა საყვარელი გმირებისთვის კოსტუმების შექმნის, ან დახატოს ილუსტრაცია, გაუჩნდეს რომელიმე საკრავზე დაკვრის ან ცეკვის ინტერესი, ასევე შეიძლება მსახიობობაც მოუნდეს და მინი სპექტაკლები ჩაატაროს სახლში. მნიშვნელობა ენიჭება აქ ზუსტად იმას, რომ ბავშვს ინტერესები უჩნდება, რაც მომავალში პოზიტიურად იმოქმედებს მის ცხოვრებაზე.

გთავაზობთ აქტივობას, რომელიც ჩემმა მოსწავლეებმა ცენტრში განახორციელეს, თუ მშობელი ბრძანდებით ან მასწავლებელი, შეგიძლიათ თქვენც დაამზადებინოთ მუყაოს ყუთისგან თეატრის მინი მაკეტი და სხვადასხვა მიზნით გამოიყენოთ, დადგათ საბავშვო სპექტაკლები ქართულ თუ უცხოურ ენაზე, გაიუმჯობესოთ როგორც ენობრივი უნარები, ასევე შემოქმედებითი.

თეატრში ვიზიტი მშობლებისთვის ასევე შესანიშნავი საშუალებაა ახლო კონტაქტი დაამყარონ შვილებთან, გააღრმავონ კომუნიკაცია, თუ გადატვირთული სამსახურის გამო ვერ ახერხებთ სათანადო დრო დაუთმოთ შვილებს, თეატრი მოგცემთ ერთად სასიამოვნოდ დროის გატარების საშუალებას, რომელიც გაჯერებულოი იქნება დიალოგებით, დისკუსიით, სპექტაკლის მიმოხილვით და ა.შ

თეატრი ასევე სოციალური უნარების გაუმჯობესებისთვისაც საუკეთესო გზას წარმოადგენს. ბავშვები სხვადასხვა გათამაშებული სიუჟეტის მეშვეობით სწავლობენ ადამიანთა ემოციების შესახებ, ხდებიან მეტად ემპათიურები, მათ შესაძლოა გაიგონ ისეთი ემოციების/სიტუაციების შესახებაც, რომელიც რეალურ ცხოვრებაში არ განუცდიათ, მაგ: ძალადობა, სიკვდილი, ბულინგი და ა.შ დაინახონ სამყაროს ორი ურთიერთსაპირისპირო ძალა: სიკეთე და ბოროტება.

თეატრი ამბავს გვიყვება, ამბის თხრობა კი ეხმარება ბავშვებს ენობრივი უნარების გაუმჯობესებაშიც. თეატრალურმა პერფორმანსებმა შესაძლოა კომუნიკაციური უნარებზე დადებითად იმოქმედოს. სპექტაკლი ნამდვილად მოგვწყვეტს დროებით მაინც ტექნოლოგიურ სამყაროსგან, რომელიც ხშირად აფერხებს მოზარდის განვითარებას, მცირე ასაკიდან უყალიბდებათ ბავშვებს ტელეფონებისადმი ადიქცია, ამიტომ მსგავსი გასვლითი დღეები მათთვის განტვირთვასთან ერთად არის საშუალება რეალური სამყარო დაინახონ ისეთი როგორიც ნამდვიალდ არის.


წაიკითხეთ სრულად